Kuldi og ekki hlýjasta árið

Jæja. Það fer þá þannig. Kuldatíðin nú í desember kemur í veg fyrir að árið 2014 nái titlinum: Hlýjasta árið í Reykjavík, sem góðar líkur voru á að gæti gerst. Til að slá út ársmetið hefði meðalhitinn nú í desember þurft að ná sirka 1,2 stigum sem er ekkert mjög óvenjulegt hin síðari ár. Meðalhitinn í desember árið 2012 var til dæmis 1,2 stig. Árin 2005, 2006 og 2007 voru öll fyrir ofan þessa tölu og desember 2002 var metmánuður þegar meðalhitinn var 4,5 stig.
Desemberhlýindi eru kannski eitthvað að gefa eftir miðað við fyrsta áratug þessarar aldar. Árið 2011 var meðalhitinn -2,0 stig og hafði mánuðurinn þá ekki verið svona kaldur frá 1981 (-2,2 stig). Nú er hins vegar spurning hvort núverandi desember slái jafnvel út báða þessa mánuði og verði sá kaldasti síðan 1973 þegar meðalhitinn var -3,7 stig. Við förum þó varla að ógna þeim mánuði hvað kulda varðar.

Þó ég sé nú alltaf dálítið spenntur fyrir almennilegum snjóþyngslum og frosthörkum þá veldur þessi kuldalega frammistaða mánaðarins mér vissum vonbrigðum, enda finnst mér, sem einlægum veðuráhugamanni, alltaf áhugavert að fá góð met. Ekki síst árshitamet. Frammistaða þessa lokamánaðar ársins er reyndar dálítið dæmigerð og minnir jafnvel á frammistöðu íslenskra boltalandsliða á ögurstundu þegar allar varnir vilja bresta í lokin. Árið 2014 hafði með öflugum varnarleik fram að þessu náð að halda köldum norðanáttum vel í skefjum nánast allt árið, þar til nú í lokin að allt opnast upp á gátt fyrir ísköldu heimskautalofti trekk í trekk.

En hvað um það. Árið 2014 verður samt í flokki hlýjustu ára. Meðalhitinn í Reykjavík gæti orðið um 5,8 stig þótt almennilegir kuldar haldi áfram. Aðeins fjögur ár eru skráð hlýrri. Meðalhiti áranna 1939, 1941 og 2010 var 5,9 stig og vel líklegt að 2014 bætist í þann flokk og gæti jafnvel náð 6 stigum ef frostin linast að ráði. Þá er bara eftir árið 2003 með sinn meðalhita upp á 6,1 stig og verður eitt um það met eitthvað áfram að minnsta kosti. Þetta má sjá á myndinni hér til hliðar þar sem hlýjustu árin í Reykjavík eru útlistuð.

Hvernig árið verður svo túlkað þegar kemur að uppgjöri fer svo að venju eftir því hvar menn eru staddir á pólitíska barómetinu í loftslagsmálum. Hitamet, eða ekki hitamet, á Íslandi vegur reyndar ósköp létt á heimsmælikvarða. Þeim mælikvarða er þó vel fylgst með um þessar mundir því meðalhiti jarðar er við það allra hæsta sem mælst hefur. Heimsmeistaratitill gæti því hlotnast árinu 2014 nema það glutri því niður á lokasprettinum eins og hér heima.