Vķkurbyggš į Hawaii hverfur undir hraun

Gosiš heldur įfram į Hawaii og hefur mikiš af hrauni runniš til sjįvar frį žvķ ég tók stöšuna sķšast žann 19. maķ. Žótt eignatjón sé mikiš hefur ekki oršiš manntjón til žessa, fyrir utan aš einn ķbśi meiddi sig į fęti er hann varš fyrir hraunmola. Alvarleiki žessara atburša er žvķ öllu minni en ķ sprengigosinu mikla ķ Guatemala nś į dögunum. Ég ętla samt aš halda mig įfram į Hawaii žar sem hraunrennsliš hefur sķfellt tekiš nżja stefnu og ętt yfir byggšir fjarri upptökunum žar sem ķbśar töldu sig hólpna um sinn aš minnsta kosti.

Hraunrennsli Hawaii Kapoho1

Į myndinni hér aš ofan mį sjį gosupptökin efst ķ vinstra horninu sem hafa nś einangraš sig viš eina gossprungu (nr. 8) sem var einmitt sś įttunda ķ röšinni af žeim gossprungum sem opnušust ķ Leilani ķbśahverfinu fyrir um mįnuši. Eftir aš hraunrennsli hófst fyrir alvöru og tók aš flęša śt fyrir ķbśašhverfiš, rann žaš aš mestu yfir strjįla byggš stystu leiš til sjįvar. Undir lok maķmįnašar varš hinsvegar stefnubreyting žegar hrauniš tók aš renna ķ strķšum straumi ķ noršaustur og fann aš lokum fallega vķk austast į eyjunni meš blómlegri strandbyggš um 10 kķlómetrum frį upptökunum. Allir ķbśar höfšu žį veriš fluttir į brott enda ljóst ķ hvaš stefndi.

Hraunrennsli Hawaii Kapoho2

4. jśnķ, daginn eftir aš fyrri myndin var tekin, var hrauniš fariš aš renna ķ vķkina og ekkert lįt į ašstreymi hrauns meš hraunfljótinu.

Hraunrennsli Hawaii Kapoho3

Žann 5. maķ er öll vķkin horfin undir hraun og mestur hluti byggšarinnar. Žarna munu hafa veriš tveir byggšakjarnar, annarsvegar Kapahoa beach sem taldi 150 ķbśšahśs, mešal annars žau sem eru nęrst į myndinni, og hinsvegar Vacationland meš 350 hśs og er tališ aš žau hafi öll horfiš undir hrauniš. Viš žessar tölur bętast um 150 hśs sem hrauniš hefur eytt nęrri upptökunum ķ Leilani-hverfinu žar sem gosiš hófst.

Hawaii 6. juni

Fyrir hiš vķša samhengi kemur svo nż śtgįfa af kortinu sem ég föndraši saman og hef birt meš fyrri Hawaii-pistlum. Umrędd gossprunga nr. 8 er žarna austarlega eynni en žašan hafa hraunin runniš til sjįvar og vķsar efri pķlan žar ķ hraunstrauminn sem fór ķ umrędda vķk en nešri pķlan vķsar til hraunsins sem rann til sjįvar ķ sķšasta mįnuši. Sjįlf megineldstöšin, Kilauea, er um 40 kķlómetrum frį hraungosinu. Kvikan sem fóšrar hraungosiš kemur žašan, en Kilauea er dyngja og hefur žar męlst jaršsig vegna brotthvarfs kvikunnar. Žetta er nokkuš svipaš ferli og viš sįum ķ Bįršarbunguatburšunum hér um įriš en Holuhraun vęri žį hlišstęša hraunsins sem nś rennur žarna austast į eynni žótt magntölur séu ašrar. Atburšunum mętti kannski frekar lķkja viš Kröfluelda ķ umfangi. Ķ sjįlfum gķgnum ķ Kilauea-öskjunni er ekki gos ķ gangi en nokkrar sprengingar hafa oršiš sem nįš hafa aš žeyta ösku, ašallega til sušvesturs. Óttast var aš mun stęrri sprenging gęti oršiš en žaš mesta viršist yfirstašiš, en ekki alveg öruggt. Óvķst er um goslok en minna mį į aš meš žessu gosi lauk loksins gosinu ķ Puu Oo gķgnum sem stóš ķ 35 įr. Sį gķgur var į sömu sprungurein, eins og sést į kortinu.

- - - -

Heimildir og uppruni mynda: US Geological Survey

Fyrri pistlar um sama efni:

Ašstęšur skošašar į Hawaii meš hjįlp korta

Freatóplķnķskt žeytigos yfirvofandi į Hawaii

Meira af Hawaiieldum

 


Af vešurböršum maķmįnuši

Nżlišinn maķmįnušur fęr ekki góša umsögn vešurfarslega séš. Aš minnsta kosti ekki hér į sušvesturhorninu sem var mjög įvešurs ķ rķkjandi vindįttum. Spurning er hversu slęmur mįnušurinn var sögulegu samhengi mišaš viš ašra maķmįnuši. Eins og ég hef stundum minnst į žį hef ég hef skrįš nišur vešriš ķ Reykjavķk daglega meš kerfisbundnum hętti allt frį žvķ ķ jśnķ 1986. Fljótlega komst ég aš žvķ aš skrįningarkerfiš dugši įgętlega til aš meta vešurgęši meš žvķ aš meta vešuržęttina fjóra: sól, śrkomu, hita og vind. Žannig fęr hver vešuržįttur einkunn į bilinu 0-2 fyrir hvern dag. Dagseinkunnir geta žannig veriš į bilinu 0-8 stig. Nślliš er afleitt aš öllu leyti og aš sama skapi fęr hinn fullkomni vešurdagur įtta stig. Žegar mešaltal allra daga mįnašarins er reiknaš śt fęst mįnašareinkunn sem oftast er į bilinu 4-5 stig. Hitafar er stillt af meš tilliti til įrstķša žannig allir mįnušir ęttu aš vera samkeppnishęfir žótt sumarmįnuširnir standi reyndar almennt heldur betur aš vķgi.

En žį er komiš aš samanburši einkunna fyrir žį 32 maķmįnuši sem ég hef skrįš. Nišurstašan er afgerandi, svo lengi sem eitthvaš er aš marka žetta, en maķ 2018 er versti skrįši maķmįnušurinn hjį mér, meš einkunnina 3,5.

Vešureinkunnir maķ
Žessi einkunnasamanburšur er sjįlfsagt ekki neinn stórisannleikur um vešurgęši mįnaša og margt sem getur spilaš inn ķ. Einkunnin 3,5 er ekki bara lakasta einkunn maķmįnuša frį upphafi skrįninga minna heldur er žetta einnig ķ flokki verstu einkunna sem nokkur mįnušur hefur fengiš hjį mér. Reyndar var stašan enn verri langt fram eftir mįnuši en fyrstu 20 dagana var mįnušurinn bara meš 3 stig, en svo lįga einkunn hefur enginn mįnušur fengiš. Verstar voru hvassar og kaldar sušvestanįttirnar sem beindu hingaš köldu, óstöšugu lofti sem uppruniš var frį köldum svęšum vestan Gręnlands og sótti ķ sig él af öllum geršum į leiš sinni yfir hafiš. Nokkur sušaustan-slagvišri gerši einnig ķ mįnušinum meš öllum žeim lęgšum sem heimsóttu okkur enda loftžrżstingur óvenju lįgur.

Ķ mįnušinum voru reyndar allir vešuržęttir neikvęšir. Sérstaklega śrkoman sem setti stórt strik ķ einkunn mįnašarins en eins og komiš hefur fram var žetta śrkomumesti maķmįnušur ķ Reykjavķk frį upphafi. Gamla metiš įtti maķ 1989 sem oft er nefndur sem alręmdur leišindamįnušur. Hitinn var meš lęgra móti aš žessu sinni žó mįnušurinn hafi ekkert veriš alvarlega kaldur. Sama mį segja um sólina sem var illa undir mešaltali en hefur stundum stašiš sig lakar. Vindurinn skiptir sķnu mįli og dregur einkunn mįnašarins mikiš nišur hjį mér. Žetta meš vindinn er reyndar dįlķtiš vandamįl žvķ erfitt er aš bera saman vindinn ķ Reykjavķk ķ dag og fyrir 30 įrum. Vešurstofan viršist allavega ekki rįša viš žaš. Mešalvindhraši į Vešurstofutśni ķ maķ 2018 var 4,6 m/s en ķ maķ 1989 var vindhrašinn 6,1 m/s. Ef viš hins vegar skošum męlingar į Keflavķkurflugvelli žį var vindhrašinn nśna ķ maķ 7,3 m/s en var 6,5 m/s įriš 1989. Ég vil allavega meina aš dagar meš strekkingsvindi hafi veriš meš mesta móti ķ Reykjavķk žótt Vešurstofumęlar hafi ekki nįš aš fanga allan žann vind.

Talandi um maķ 1989 žį fékk sį mįnušur hjį mér einkunnina 3,9 sem hefur veriš lęgsta maķeinkunn žar til nśna. Śrkoman ķ maķ 1989 var svipuš og ķ įr en sólarstundir voru um 40 klst. fleiri įriš 1989. Heldur kaldara var įriš 1989, en ķ sambandi vešurgęši žį breytir ekki öllu hvort hitinn sé 4,8 eša 5,7 stig. Vindurinn var sennilega meiri ķ grunnin nśna heldur en ķ maķ 1989, taki mašur miš af athugunum frį Keflavķkurflugvelli, žar sem ašstęšur hafa ekki breyst į sama hįtt og į athuganastaš ķ Reykjavķk.

Verstu vešurmįnuširnir. Žótt maķ 1989 hafi veriš slakur žį kemst hann ekki į lista hjį mér yfir verstu vešurmįnušina frį upphafi minna skrįninga en gęti ef til vill įtt žaš skiliš. Įriš 1989 į žó sķna fulltrśa enda er janśar 1989 versti mįnušurinn auk žess sem jślķ 1989 er žarna lķka. Maķ 2018 er žarna kominn inn meš sķn 3,5 stig og er ķ félagsskap meš jafnaldra sķnum, febrśar sķšastlišnum.

Listinn yfir verstu mįnušina lķtur žannig śt nśna:

3,3  Janśar 1989
3,4  Febrśar 1992,  Desember 1995,  Nóvember 1993,  Desember 2004
3,5  Jśnķ 1988,  Jślķ 1989,  Janśar 1993,  Febrśar 1993,  September 2007,  Febrśar 2018,  Maķ 2018

 


Innskrįning

Ath. Vinsamlegast kveikiš į Javascript til aš hefja innskrįningu.

Hafšu samband