Flugufrétt og Stjórnleysisráð

Fyrst er það flugufréttinn. Á dögunum sá ég þetta óvenjulega skordýr sem sat á svörtum plastpoka í garðinum hjá mér í Vesturbænum og er örugglega það stærsta sem ég hef séð hér á landi. Með fótum og öllu gæti það hafa slagað hátt í 5 sentímetra. Ég tók mynd af þessu kvikindi og sendi fyrirspurn til Náttúrufræðistofu Kópavogs. Mér var svarað á þá leið að þetta væri skylt hrossaflugu og kallaðist Folafluga (Tipula paludosa). Þessara tegundar mun fyrst hafa orðið vart í Hveragerði árið 2001 en hefur síðan breiðst út og er farin að sjást á höfuðborgarsvæðinu. Folafluga mun vera skaðvaldur fyrir skógrækt erlendis þar sem hún leggst á nýgræðinga. Ýmsar óvenjulegar flugu- og fuglategundir hafa sést hér á landi síðustu ár. Hlýnandi tíðarfar á þar sjálfsagt einhvern þátt.

Þegar fyrst var rætt um stjórnlagaþing á sínum tíma hélt ég að tilgangurinn með því væri sá að laga ýmis atriði í núverandi stjórnarskrá sem voru óljós og almennt orðuð. En í stað þess að laga stjórnarfarið þá virðist nefndin hafa haft það að markmiði að leysa upp stjórnarfarið og koma á einhverskonar stjórnleysi eða allavega að auka það. Samkvæmt tillögunum hefur vald Alþingis verið skert og hægt að efna til þjóðaratkvæðagreiðslu ef 10% kjósenda dettur það í hug. Mjög auðvelt er að ná því hlutfalli nú á tímum feisbókar og bloggsins. Alþingi netsins gæti það kallast. Kosningakerfinu verður stokkað upp, ýtt verður undir persónukosningar og hægt að kjósa einstaklinga á alla kanta og þvert á þá flokka sem maður kýs sjálfur. Tímar stjörnupóíltíkusa munu renna upp og skiptir þá máli hverjir eru duglegastir að láta á sér bera og koma fram í spjallþáttum. Útkoman verður sennilega enn óskiljanlegra kerfi en það er í dag. Sjálfur er ég nokkuð íhaldssamur en þó ekki íhaldsmaður. Þessi íhaldsemi réð ríkjum þegar ég kaus til stjórnlagþings á sínum tíma en enginn þeirra sem ég kaus komst að og hafa örugglega fæstir átt nokkurn möguleika, enda ekki nógu þekktir og sjálfsagt of íhaldsamir. Það hefur verið vinsælt að kenna hinum svokallaða fjórflokki um allar landsins hörmungar enda liggur sá flokkur vel við höggi. Það þykir rómantískara að færa ákvarðanatökuna til fólksins - til meirihlutans sem á alltaf að hafa rétt fyrir sér. Einhvern veginn grunnar mig að ég muni oftar en ekki standa utan við þann meirihluta.

Ég hef verið nokkuð kerfislægur í bloggfærslum undanfarna mánuði og boðið upp á framhaldsbloggfærslur, mánaðaryfirlit og fasta árlega liði. Það liggur nokkurn vegin fyrir hvað ég mun blogga um næsta mánuðinn. Ekki vil ég segja frá öllu fyrirfram en get sagt að mánaðarlegt sumarhafísyfirlit verður næst og síðar í mánuðinum er stefnt að dálítilli nýjung sem gæti kallast persónuleg framhaldslygasaga í þremur hlutum. Þessi tvíeggjaða bloggfærsla var hinsvegar bara aukanúmer inn á milli.

Athugasemdir

[Sigurdur Sigurdarson (IP-tala skráð) 5.8.2011 kl. 18:51]

Ég er íhaldsmaður að pólitískri skoðun en þó ekki svo ýkja íhaldssamur, frekar frjálslyndur. Hef engu að síður áhyggjur af hinu sama og þú varðandi stjórnlagaþingið og útkomuna úr því. Margt ansi gott en mikið af því finnst mér ekki eiga erindi í stjórnarskrá.

[Sæmundur Bjarnason, 5.8.2011 kl. 23:57]

Þú segir:

"En í stað þess að laga stjórnarfarið þá virðist nefndin hafa haft það að markmiði að leysa upp stjórnarfarið og koma á einhverskonar stjórnleysi eða allavega að auka það."

Þetta held ég að þú getir varla meint. Hinsvegar er það rétt að ráðið hefur greinilega haft það að markmiði að breyta stjórnarfarinu talsvert, enda held ég að það megi. 10% markið er einkennilegt og ég bíð eftir nánari útlistun á því. Eiga t.d. þessi 10% að semja þær spurningar líka sem lagðar eru fram við þjóðaratkvæðagreiðslu. Það getur skapað vandræði. Allavega finnst mér vanta meiri upplýsingar um þetta 10% ákvæði og ég er eins og þú dálitið hræddur við það. Flest annað sýnist mér vel vera hægt að sætta sig við.

[Emil Hannes Valgeirsson, 6.8.2011 kl. 00:32]

Ég meina þetta nokkurnvegin eins og ég orða það en þó kannski með dálitilum ýkjum. Þessar tillögur virðast hafa það að markmiði að veikja ríkisstjórnir, Alþingi og stjórnmálaflokka þannig að það verður erfiðara að koma málum í gegn. Hætt er við að stjórnmálamenn muni leika einleik til að auka á vinsældir sínar enda þurfa þeir að hafa stuðning sem persónur. Gjarnan er horft til Sviss þar sem þjóðaratkvæðagreiðslur eru mikið stundaðar, það land byggir á miklum stöðugleika og býr við öryggi sem við höfum alls ekki. Ég get vel ímyndað mér að það þurfi að taka ýmsar óvinsælar en illnauðsynlegar ákarðanir í framtíðinni ekki síst ef kreppir enn meira að í hagkerfinu. Það er samt jákvætt að viss mál munu ekki verða talin tæk fyrir þjóðaratkvæðagreiðslur.

[Sæmundur Bjarnason, 6.8.2011 kl. 21:41]

Mér finnst þú þurfa að koma með þyngri rök en "að svo virðist sem þessar tillögur hafi það markmið o.s.frv." Það getur verið að þér virðist það, en stjórnlagaráðsmenn hafa rökstutt sumt í sínum tillögum og ég er ekki sammála því að endilega sé neikvætt að stjórnmálaflokkarnir veikist. Annars má auðvitað deila um þetta fram og aftur og gallinn er sá að við vitum ekkert um hver verða næstu skref í þessum málum.

[Emil Hannes Valgeirsson, 6.8.2011 kl. 23:15]

Mér finnst þetta liggja nokkuð ljóst fyrir og veit ekki hvort ég geti útskýrt þetta mikið betur. Eftir hrunið varð margt óvinsælt og mörgu kennt um hvernig fór. Stjórnarskráin fékk meðal annars að kenna á þessu sem og flokkskerfið en ég er á því að hvorugt hafi nokkuð haft með hrunið að gera. Mér sýnist stjórnlagaráðið ætla að veikja kerfið með því að færa ákvarðantöku frá þingi til kjósenda. Stjórnarmálamenn þurfa í þessu nýja kerfi að hugsa um eigin vinsældir og stjórnarþingmenn hljóta að hugsa sig tvisvar um ef mál er á dagskrá sem gæti fallið í þjóðaratkvæðagreiðslu. Þetta finnst mér vera markviss veiking á þingræðinu, flokkunum og ríkisstjórn.

Sjálfsagt fagna margir svona breytingum, nema ef þeir tilheyra minnihlutahópi sem verður undir. Landsbyggðarfólk gæti verið þar á meðal.

[Sæmundur Bjarnason, 7.8.2011 kl. 00:22]

Mér finnst það ekki liggja ljóst fyrir að það veiki kerfið ef valdið er fært frá flokkunum til kjósenda. Að mörgu leyti finnst mér þó að stjórnlagaráðið hafi með því að skila samhljóða niðurstöðu sett sig upp á móti valdaöflunum í þjóðfélaginu. Þannig held ég að þeir ætli sér að fá mikið fylgi við þessar tillögur sínar. Athugaðu að þó þær færu óbreyttar í þjóðaratkvæðagreiðslu og yrðu samþykktar þar (og einnig af alþingi) þyrfti einnig nýtt þing að samþykkja þær. Núverandi stjórnarskrá verður ekki breytt nema í samræmi við hana sjálfa.

Svo er kannski ekki einu sinni ástæða til að breyta stjórnarskránni. Margir hafa þó löngum verið þeirrar skoðunar. Ekki er einu sinni víst að stjórnarfarið breytist mikið þó ný stjórnarskrá verði til!!