Áramótaávarp

Ágætu lesendur til sjávar og sveita, innlendis sem erlendis um borg og bí. Við lok hvers árs er við hæfi að gerast hátíðlegur, líta yfir farinn veg og hugleiða framhaldið, rétt eins og í fjallgöngum er maður staldrar við og tekur stöðuna. Miðar manni afturábak ellegar nokkuð á leið og hefur maður gengið til góðs götuna fram eftir veg?

Mun þetta bloggstarf mitt halda lengi áfram? Munu bloggskrifin fjara smám saman út eða einfaldlega taka snöggan enda einn góðan veðurdag? Ég veit það ekki. Fyrir tveimur árum fannst mér ég vera búinn að skrifa um allt sem mig langaði að skrifa um og eiginlega líka um allt sem ég vissi, innan þess ramma sem þessi bloggsíða er ætluð. Í dag er ég eiginlega enn sömu skoðunar en mesta furða finnst mér þó hvað hægt er að týna til án þess að endurtaka sig um of. Í haust boðaði ég rólegri tíma á þessum vettvangi og til marks um það hef ég skorið niður bloggskrif um helming frá því sem áður var og ekki ólíklegt að um frekari niðurskurð verði að ræða á komandi ári.

Það er alveg tilvalið í upphafi næsta árs að koma með veðurtengd uppgjör fyrir liðið ár og verð ég sennilega ekki einn um það. Nýliðið ár hefur verið athyglisvert veðurár og þá aðallaga á jákvæðan hátt, að minnsta kosti hér í Reykjavíkinni eins og komið hefur fram. Meðalhiti ársins er hár og átti lengi vel góðan möguleika á að vera sá hæsti sem mælst hefur, ekki ósvipað hitanum á jörðinni í heild. Kannski má segja að meðalhitinn í Reykjavík endurspegli hitann á jörðinni ágætlega.

Það má líka á þessum tímamótum gera upp fyrsta áratug aldarinnar. Sumir eru að hóta því að senn verði þessi hlýindi á enda á meðan aðrir segja að þetta sé bara byrjunin á því sem koma skal. Best held ég sé að vera við öllu búinn og þá ekki bara í sambandi við veðrið heldur bara svona almennt. Allskonar óvæntir útúrdúrar geta alltaf orðið á leiðinni hvert sem hún liggur.

Annars voru uppákomurnar í Eyjafjallajökli og Fimmvörðuhálsi merkilegustu atburðir ársins frá náttúrunnar hendi á liðnu ári og sýndu vel hvað tvö eldgos geta verið gerólík þótt stutt hafi verið á milli. Ýmsar aðrar eldstöðvar hugsa sér gott til glóðarinnar og bíða í ofvæni eftir að röðin koma að sér.

Hvað hagsæld varðar verðum við að vona að gengi okkar landsmanna þróist uppávið. Leiðin má þó ekki vera of mikið á fótinn, hæfilegur stígandi er skárri. Ekki viljum við heldur að halli of mikið undan fæti. Að lokum skal hvatt til varkárni í meðferð flugelda og annarra eldfæra svo sem stjörnuljósa sem hugsa sér gott til glóðarinnar að marka enn ein þáttaskil í tímans rúmi – tímans sem vissulega flýgur áfram.

Ég þakka þeim sem lásu og óska öllum gleðilegs árs.

 

Hitastig jarðar í frjálsu falli síðustu daga

Meðalhiti jarðar á heimsvísu hefur verið mjög hár á liðnu ári og hvernig sem á það er litið verður þetta meðal allra heitustu ára sem hefur mælst hafa og jafnvel það heitasta. Það var sérstaklega heitt á jörðinni fyrri hluta ársins á meðan áhrifa El Ninjo gætti í Kyrrahafinu en jafnvel þó að hin kælandi La Nina hafi tekið við í kjölfarið hefur hitinn á heimsvísu áfram haldist nokkuð hár. Kuldarnir í Evrópu og Bandaríkjunum hafa ekki lækkað meðalhita jarðar að ráði því óvenjumikil hlýindi annarstaðar hafa vegið þá kulda upp. Það þykir t.d. óvenjulegt að Hudsonflóinn í Kanada skuli ekki enn vera samfrosinn eins og hann ætti að vera búinn að fyrir löngu, en á þeim slóðum eru mun færri til frásagnar en á þeim þéttbýlum svæðum sem hafa fundið fyrir vetrarkuldum undanfarið.

Eitt besta verkfærið sem ég veit um til að skoða hitafar jarðar frá degi til dags er gagnvirk síða þar sem hægt er að kalla fram línurit um daglegan hita jarðar í neðri hluta lofthjúps, mælt frá gervitunglum, samanber þetta spagettílínurit þar sem borinn er saman daglegur hiti allra ára aftur til seinni hluta árs 1998. Þarna sést að appelsínugula línan sem táknar árið 2010 er vel fyrir ofan flækjuna fyrir neðan og sýnir hvað árið hefur verið hlýtt allt þar til síðustu mánuði að hitinn hefur fallið, en þó haldist ofarlega miðað við hin árin.

Á allra síðustu dögum hefur það hinsvegar gerst að hitaferillinn hefur fallið nokkuð snöggt og er kominn vel niður fyrir hitann á sama tíma í fyrra eins og sést hér á litlu myndinni þar sem einungis eru borin saman síðustu tvö ár. Með þessari dýfu er meðalhitinn þar með kominn niður í það sem tíðkaðist árin 1999 og 2000 en auðvitað verður að hafa í huga að öll þessi ár sem eru til samanburðar eru sögulega séð mjög hlý og innihalda flest heitustu árin sem mælst hafa á jörðinni. Gallinn við línuritið er þó að gögn frá fyrri hluta ársins 1998 skuli ekki vera með, en á þeim tíma var óvenjulega hlýtt á jörðinni – jafnvel hlýrra en í ár.

Kannski er fullmikið sagt að meðalhiti jarðar sé í frjálsu falli enda ákvað ég að hafa fyrirsögnina í æsifréttastíl. Kannski þetta bara smá dýfa sem verður fljót að jafna sig en kannski er þetta vísbending um það sem er í vændum. Hvað sem reynist rétt þá eiga menn ekki von á að árið 2011 verði eins hlýtt og árið 2010. Kaldi La Nina straumurinn í Kyrrahafi ræður þar miklu en honum er spáð góðu gengi á árinu, minnkandi sólvirkni hefur svo eitthvað að segja, en hversu mikil eru ekki allir jafn sammála.

Sjá nánar hér: http://discover.itsc.uah.edu/amsutemps/

Aðfangadagsveðrið síðustu 25 ár

Jólin eru að koma enn eina ferðina og að því tilefni hef ég tekið saman hátíðlegt yfirlit yfir veðrið á aðfangadag allt frá árinu 1986. Þetta er sett fram á svipaðan hátt og það birtist í minni handskrifuðu veðurdagbók. Veðurtáknin skýra sig sjálf en lituðu kúlurnar fyrir aftan hitastigið tákna kalda, miðlungs og heita daga. Snjókorn og dropar segja til um hvort hvít jörð er á miðnætti eða blautt. Einkunnin kemur svo í lokin en hún er útreiknuð útfrá veðurtáknunum samkvæmt ákveðnu kerfi. Þetta er sett fram með fyrirvara um vissa ónákvæmni, sérstaklega framan af áður en netið kom til sögunnar.

Það er auðvitað heilmikil fjölbreytni í jólaveðrum síðustu 25 ára en þó kannski engir meiriháttar veðurviðburðir. Versta jólaveðrið þarna er snjóbylurinn á árinu 1998 sem sumum þykir sjálfsagt hið skemmtilegasta jólaveður - allavega miðað við landsynningsslagviðrið árið 1996. Talsverð hlýindi voru árin 2002 og 2006 en svoleiðis vetrarveður hafa verið nokkuð algeng síðustu árin þó ekki hafi slíkir hitar náð sér almennilega á strik í vetur. Svo sést þarna að í 13 skipti hefur jörð verið hvít á miðnætti, þ.e. kl. 24 á aðfangadagskvöldi. Í fyrra var það þó alveg á mörkunum því þá rétt náði að grána á jörð eftir dálitla snjómuggu hér í borginni.

Aðfangadagsveðrið í ár er nú komið inn. Dálítil snjókoma og ekkert sólskin. Hitinn um 2 stig og þá hlýrra fyrri partinn en seinni partinn. Áttin var austlæg, hvorki hvöss né hæg. Snjór lá yfir jörðu um miðnætti, ekki mikill og farinn að bráðna hér og þar og því ekki alhvítt. Einkunn dagsins var 3 stig, sem er kannski heldur í strangara lagi en ekkert við því að gera.

Svo óska ég bara öllum lesendum gleðilegs jólaveðurs yfir hátíðirnar.

Þegar Nansen reyndi að komast á Norðurpólinn

Fyrir stuttu las ég alvöru spennusögu um tilraun Norska heimskautafarans Fridjof Nansen til að komast á Norðurpólinn fyrstur manna. Bókin sem er rituð upp úr dagbókarskrifum Nansens kom út hér á landi 1962 undir heitinu Í ís og myrkri. Þar er rakið frækið ferðalag Nansens og félaga hans frá því þeir yfirgáfu leiðangurskipið Fram til að komast á Norðurpólinn og þar til þeir snéru heim aftur til Noregs.

Upphaflegu hugmyndina að leiðangrinum fékk Nansen eftir að Bandaríska leiðangursskipið Janette fórst í ísnum norður af Síberíu og fannst aftur mölbrotið við Svalbarða árið 1881 eftir að hafa rekið í ísnum þvert yfir Norður-Íshafið. Hugmynd Nansens var sú að með því að smíða nógu sterkt skip mætti láta það reka alla leið á Norðurpólinn og enda ferðina á Svalbarða eins og skipið Janette áður. Fáir höfðu trú á þessu uppátæki í fyrstu en svo fór að hið sögufræga pólskip Fram var smíðað og sjósett árið 1892. Eftir mikinn undirbúning hófst leiðangurinn þann 24. júní 1893 og 20. september kom skipið að þeim stað á 78° N, sem Janette hafði farist. Þaðan var haldið í norður þar til ísinn stöðvaði siglingu og hófst þá rekið.

Nýtt plan. Ekki gekk allt eins og áætlað var því Fram miðaði lítt áleiðis og náði ekki 80° N fyrr en 22. mars 1894. Skipsmönnum varð svo í framhaldinu smám saman ljóst að Fram myndi ekki reka að pólnum og fór Nansen þá að plana nýja og djarfa áætlun um að yfirgefa skipið og breyta leiðangrinum í tveggja manna skíðagöngu- og hundasleðaferð á norðurpólinn. Pólfararnir myndu síðan koma sér sjálfir til Svalbarða með viðkomu á hinu lítt kannaða Franz Jósefslandi. Fram átti hinsvegar að klára sitt ferðalag í gegnum ísinn, enda ekki um annað að ræða og ef áætlanir gengju eftir áttu skipverjar svo að hitta leiðangursmenn á Svalbarða að ári liðnu. Um borð í Fram voru allar græjur til að setja saman útbúnað samkvæmt þessu nýja plani að ógleymdum hundum sem nóg var af um borð.

Pólferðin. 14. mars 1895 yfirgaf Nansen skipið Fram ásamt félaga sínum Hjalmari Johansen, sem varð fyrir valinu vegna reynslu sinnar af hundasleðum. Þeir félagar fóru um á gönguskíðum og voru feikna vel búnir til langdvalar á ísnum, þrír sleðar voru drekkhlaðnir vistum, skotfæri voru með í för og einnig tveir húðkeipar til siglinga á opnu hafi síðar í ferðinni. 660 kílómetrar voru til áfangastaðar á pólinn og þurfti sú ferð að ganga vel ef þeir ætluðu að ná til baka fyrir sumarbráðnum íssins.

Fljótlega kom í ljós að þessi ganga yrði erfið vegna endalausra íshryggja sem þeir þurftu að klöngrast yfir með allt hafurtaskið. Frostið var yfirleitt um 40 stig en var þó ekki til meiri óþæginda en þeir áttu von á. Eftir mikið erfiði þurfti Nansen að viðurkenna ósigur í baráttu sinni við Norðurpólinn vegna þess hve ferðinni miðaði seint en það sem gerði útslagið var að ísinn rak í gagnstæða stefnu frá pólnum. Næst pólnum komust þeir þann 7. apríl, að 86,14° N en svo langt norður höfðu engir menn komist áður.

Bakaleiðin. Nansen og Johansen settu nú stefnuna á Franz Jósefsland í suðri en það voru mjög lítt kannaðar slóðir á þessum tíma. Vel gekk í fyrstu en þegar á leið byrjuðu torfærurnar á ný, veður fóru að versna og dagleiðirnar urðu styttri. Sleðahundunum 28 talsins fækkaði smám saman og var hver hundur sem örmagnaðast hafður sem fóður handa þeim sem eftir lifðu. Það var reyndar með ráðum gert því þeir gerðu alltaf ráð fyrir að enda ferðalagið hundslausir. Fyrir hundana var þetta því algert hundalíf.
Ekki var þeim að ósk sinni að ná landi í maímánuði eins og planið gekk út á. Töfin jók mikið á vandræðin þegar ísinn fór sífellt meir að brotna upp vegna vorkomunnar og stundum var um algera ófærð að ræða vegna krapa. Staðarákvarðanir voru líka allar komnar úr skorðum og um tíma var ferðalagið orðið æði tvísýnt. Það var svo ekki fyrr en í byrjun ágúst að þeir römbuðu loks fast land á einni af nyrstu eyjum hins kalda Franz Jósefslands, stuttu eftir að síðasta hundinum hafði verið lógað.

Vegna þess hve áliðið var sumars ákvað Nansen að þeir skildu hafa vetursetu á eyjunum. Þeir veiddu rostunga og ísbirni sér til matar og hlóðu sér frumstætt steinhýsi þar sem þeir höfðust við í miklum fábreytileika allan veturinn 1895-96. Um jólahreingerningu hefur Nansen þetta að segja í dagbók sinni:

Sunnudagur 22. desember. Var lengi að ganga úti í gærkvöldi, meðan Johansen sá um stórþvott vegna jólanna hér í kofanum; hann var að mestu fólgin í að skafa öskuna úr eldstæðinu, safna bein- og kjötúrgangi og fleygja því út, og höggva síðan ísinn, sem frosið hefur með alls konar úrgangi og óhreinindum og myndaði þykkt lag á gólfinu, svo heldur var orðið lágt undir loft inni.

Óvænt leiðarlok. Nansen og Johansen héldu loks ferð sinni áfram í maí 1886 eftir ýmsar endurbætur og saumaskap á útúrslitnum útbúnaði. Sjálfir voru þeir orðnir æði villimannslegir í útliti, síðskeggjaðir og svartir í framan. Þeir áttu von á erfiðu ferðalagi til Svalbarða ýmist á skíðum eða siglandi á húðkeipunum og gátu ekki annað en vonað að leiðangurskipið FRAM myndi klára sína frosnu ferð um ísinn, en af skipsfélögum sínum höfðu þeir auðvitað ekki haft neinar spurnir né öðru í heiminum yfirleitt.

Franz-Jósefs eyjaklasinn er stór um sig víða samfrosinn allt árið og þann 19. júní höfðu þeir ekki enn lagt eyjarnar að baki. Þann dag gerðust hinsvegar þau undur þarna í heimskautavíðáttunni að þeir römbuðu á menn sem höfðust þar við í góðu yfirlæti. Þar var á ferð leiðangur undir stjórn breska landkönnuðarins Frederick Jackson. Auðvitað urðu þarna fagnaðarfundir þar sem menn þóttust þekkja deili hver á öðrum og mörgu var frá að segja. Nansen og Johansen ákváðu að halda ekki áfram tvísýnu ferðalagi sínu til Svalbarða en fengu í staðinn far með Bretunum sem skutluðu þeim með birgðaskipi sínu til Vardö í Norður-Noregi. Þegar þangað var komið þann 13. ágúst 1896 gat Nansen notað þá nýjustu tækni að senda símskeyti til allra þeirra sem biðu í von og óvon og sagt frá giftusamlegri heimkomu þeirra félaga. Skömmu síðar bárust svo þær fréttir að skipið Fram væri komið fram heilt á húfi. Það hafði borist með ísnum eins og til stóð alla leið til Svalbarða frá ströndum Síberíu, nema bara án viðkomu á pólnum. Framundan voru miklir fagnaðardagar í Noregi og Fridjof Nansen gerður að þjóðhetju sem aðalmaður og skipuleggjandi af þessu ævintýri öllu saman.

Hér hef ég sett lauslega inn leiðangur Nansens og ferð skipsins Fram á árunum 1893-1896. Myndin í grunninum er af hafíssíðunni The Cryosphere Today og sýnir stöðu hafíssins þann 15. desember 2010. Á sumrin er talsvert minni hafís undan ströndum Síberíu.

- - - -

Ferðalög á Norðurslóðir voru auðvitað allt annað mál á þessum dögum fyrir meir en hundrað árum. Norður-Íshafið var lítt þekkt svæði, veðurspár voru engar að hafa og ekki gátu menn nýtt sér dásemdir gervitungla til að vita hvar þeir voru staddir, hvað þá að láta þyrlu sækja sig þegar allt var er komið í óefni. Þótt Nansen hafi ekki komist á pólinn þá átti reynslan úr þessari ferð eftir að nýtast vel í leiðangri Amundsen sem komst fyrstur manna á Suðurpólinn árið 1911. Það var hinsvegar Robert Peary sem náði fyrstur manna á norðurpólinn árið 1909 en að vísu hefur það afrek stundum verið dregið í efa.

Kassalaga letur

Í þessum leturpistli ætla ég að að fjalla um tvær nokkuð vinsælar og töffaralegar leturgerðir sem gjarna eru látnar standa fyrir staðfestu, völd, tækni og peninga, sem allt eru nokkuð karlmannleg gildi. Hér er um að ræða letrin Eurostile og Bank Gothic sem bæði voru teiknuð á síðustu öld. Galdurinn á bak við þessi letur er sá að í stað hringlaga forma í stöfum eins og O, G og C eru notuð rúnnuð kassalaga form. Sveigðar línur í stöfum eins og S og R eru einnig þvingaðar í þessa kassalögun þannig að útkoman er letur með sterkum einsleitum einkennum og nútímalegum blæ. Þessi letur eru ekki hugsuð sem lestrarletur í löngum textum en eru hinsvegar mikið notuð uppsláttarletur í kvikmyndaplakötum, bókarkápum, umbúðum, lógóum og þess háttar þar sem menn vilja umfram annað vera kúl en ekki mjög hip.

Bank Gothic er teiknað árið 1930 og er því nokkuð gamalt miðað hvað það er nútímalegt. Upphaflega var það bara teiknað sem hástafaletur en síðar bættust lágstafirnir við - þeir sjást að vísu mjög sjaldan. Tvö smáatriði einkenna þetta letur umfram önnur svipuð: Rúnnuðu hornin eru bara á ytra byrðinu sem þýðir að gatið í O-inu er alveg kassalaga. Lóðréttir strikendar í er skáskornir í stöfum eins og S, J og G, þetta sést betur í bold útgáfunni en í grennri regular gerðinni. 

Eurostile er öllu yngra eða frá árinu 1962. Rétt eins og Bank Gothic var það upphaflega hugsað sem hástafaletur en lágstafirnir bættust þó fljótlega við. Þetta er eitt af frægustu leturgerðum sem komu fram á seinni hluta 20. aldar og fellur vel að moderne hönnun. Eurostile fjölskyldan er nokkuð stór því til eru þunnar útgáfur og feitar, togaðar, þjappaðar og hallandi. Notkunarmöguleikarnir eru því miklir.

Það er auðvelt að finna dæmi þar sem þessi letur koma fyrir. Bank Gothic kom reyndar frekar lítið við sögu þar til grafíski geirinn tók það upp á sína arma undir lok 20. aldar. KB-banki / Kaupþing notaði t.d. Bank Gothic og kannski tilviljun að það var einnig notað í hrunmyndinni Maybe I should have. Science fiction geirinn keppist við að nota þessi letur í sínum kvikmyndaplakötum og bókarkápum. Eurostile er vinsælt hjá löggunni víða um heim og er t.d. áberandi á breskum löggubílum. Veðurfréttir Sjónvarpsins státa af Eurostile, sem er reyndar ekki mjög heppilegt því erfitt getur verið að greina á milli tölustafana 6, 8 og 9. Fleira mætti týna til og ekki endilega í sama dúr. Þeir sem eiga smábörn kannast sjálfsagt við Stoðmjólkina frá MS en þar er eingöngu notað Eurostile og Bank Gothic (hugsanlega á bloggarinn sjálfur þar einhvern hlut að máli). 

 

- - - - -

Ég hef á þessu ári skrifað nokkra pistla um letur og rakið í stuttu máli sögu leturgerða á okkar menningarsvæði síðustu 2000 árin. Hér eru linkar á fyrri leturpistla:

TRAJAN leturgerðin

Hið forneskjulega Únsíal letur 

Gotnesk letur

Fornaletur og Garamond bókaletrið 

Frá Versölum til villta vestursins

Steinskriftin kemur til sögunnar 

Bara Helvetica 

Sólblettir, norðurljós og vígahnettir á SpaceWeather

Það er margt að finna á veraldarvefnum. Tilkoma þess fyrirbæris þýðir að nú geta alþýðumenn eins og ég nálgast allskonar upplýsingar sem áður voru aðgengilegar þröngum hópi sérfræðinga. Þetta á til dæmis við um vefsíðuna spacewether.com sem ég heimsæki nokkuð reglulega enda víðar veður en á jörðinni. Þarna má fá ýmsar fréttir af því sem er að gerast í okkar sólkerfi og gæti hugsanlega haft áhrif á okkur hér á jörðinni. Flest af því er af saklausara taginu og annað ekki. Það eru sérstaklega þrjú atriði á Spaceweather vefnum sem mér finnst áhugaverðari en önnur:

Sólin. Daglega uppfærist ný mynd af sólinni sem má stækka upp úr öllu valdi. Mjög náið er fylgst með hverjum nýjum sólbletti en þeir hafa verið að aukast undanfarna mánuði eftir óvenjumikla deyfð síðustu 3 ár. Sólblettir hafa fengið meiri athygli en áður enda telja sumir að mismikil virkni sólar sé stærsti áhrifavaldurinn á loftslag jarðar. Þótt lítil samstaða sé um það er almennt viðurkennd að mismikil virkni hafi einhver áhrif á hita jarðar til lengri eða skemmri tíma. Sólblettauppsveiflan (nr.24) sem nú er að farin af stað ætti að ná hámarki eftir nokkur ár en miðað við hvað þessi uppsveifla fór hægt af stað er ekki gert ráð fyrir að hún verði öflug. Menn hafa enn minni trú á þarnæstu uppsveiflu (nr.25) sem ætti að toppa um árið 2025, þeir svartsýnustu segja jafnvel að þá muni kuldatíð herja á jörðina. Á myndinni frá 4. desember sést einmitt nokkuð stór blettur (nr1131) en hann á eftir að færast til hægri og jafnvel stækka enn meir.

Norðurljós tengjast virkni sólar og sjást hér á jörð þegar rafhlaðnar agnir sólar skella á segulsviði jarðar. Á spaceweather sést á korti hvernig ástandið er hverju sinni á norðurhveli og þannig getum við hér á Íslandi fylgst með hvort ljósasýningar séu í gangi yfir okkur eða ekki. Tilvalið er því að kíkja á Spaceweather áður en langt er af stað í kvöldgöngu í skammdeginu. Ef meiriháttar sólblossar og segulstormar eiga sér stað má treysta á umfjöllun um það á síðunni en slíkar uppákomur geta vissulega haft afleiðingar hér á jörðu.

Vígahnettir eru sennilega eitt allra hættulegasta fyrirbærið sem jarðarbúar gæta vænst utan úr geimnum. Á Spaceweather er mjög góð tafla yfir þá loftsteina og vígahnetti sem annað hvort hafa farið fram hjá okkur nýlega eða eru væntanlegir. Stærðin á hverjum er gefin upp í metrum eða kílómetrum, einnig kemur fram dagsetning minnstu fjarlægðar (Miss Distance) – gefin upp sem hlutfall af fjarlægðinni frá jörðinni til tunglsins (LD).

Í töflunni má sjá að rauður áherslugrunnur er á þeim sem næstir eru því að hitta jörðina. Þann 12. október var á ferðinni loftsteinn að nafni 2010 TD54 og munaði bara 1/10 af tunglfjarlægðinni að sá hitti í mark, að vísu var þá bara um að ræða 7 metra grjóthnullung sem sennilega hefði brunnið upp hvort eð er í lofthjúpnum. Sannkallaðir vígahnettir eru á stærð við stórfjöll, eins og 5,2 km boltinn 1998 TU3 sem skaust framhjá þann 17. október. Það skot geigaði illilega, eða sem nemur 69-faldri fjarlægð til tunglsins en slík óhittni er þó sem betur fer fremur regla en undantekning þegar um svona flikki er um að ræða.

Ef maður vill nánari upplýsingar um ferðalag hvers loftsteins innan sólkerfisins er hægt að ýta á bláu heitin í töflunni (ekki þó á þessu sýnishorni) og fá þannig upp gagnvirka mynd frá NASA þar sem hægt er að leika sér með sjónarhornið að vild og súmma til og frá. Óvirka skjámynd af því má sjá hér:

- - - -

Sífellt finnast nýjir loftsteinar á sveimi í sólkerfinu. Ekki get ég sé að neinn þeirra ógni okkur alveg á næstunni en það er um að gera að vera á varðbergi.

spaceweather.com